C/F gestemde Trekharmonica met gedraaide 5e toets.
De leden van Trekharmonicaclub Sneek spelen op een C/F gestemde trekharmonica of trekzak.
Alle trekharmonica’s zijn diatonisch en wisseltonig opgebouwd. Diatonisch wil wil zeggen dat een rij knoppen op de trekhamonica opgebouwd is als toonladder met hele en halve toonafstanden. De C/F trekharmonica heeft twee rijen met de toonladder C en F. De buitenste rij is gestemd in ‘C’. De binnenste rij is in ‘F’ gestemd.
Wisseltonig wil zeggen dat bij het induwen (inbalgen), dezelfde toets (of knop) anders klinkt dan bij het uitbalgen (trekken). Dit in tegenstelling tot de (knoppen) accordeon. Bij dit instrument klinkt de toon zowel duwend als trekkend hetzelfde. Iemand die accordeon speelt, bespeelt dus een heel ander instrument. Onze club speelt alleen op de trekzak.
Wij spelen op een tweerijer. Dat wil zeggen dat we met de rechter hand twee rijen knoppen bespelen. De vijfde knop op de binnenrij (geteld vanaf je kin) is bij ons standaard omgedraaid. Dat wil zeggen dat je nu als je trekt (uitbalgt) de toon hoort die je anders bij duwen (inbalgt) zou horen (en andersom).
Ben je gewend diverse instrumenten te spelen dan kan het handig zijn deze niet te draaien.
Is dit je eerste instrument dan kun je met een gedraaide toets makkelijker liedjes spelen.
Het voordeel van een gedraaide toets is dat de 5e toets op de binnenrij en de 7e op de buitenrij niet meer hetzelfde zijn waardoor je zonder van balgrichting te veranderen door kunt spelen.
Bij een niet gedraaide toets moet je, om de andere toon te horen, alleen voor deze toon, de balgrichting omdraaien.
Het voordeel van een niet gedraaide toets is dat je makkelijker akkoorden (meer knoppen tegelijk) kunt spelen. Deze speel je vaker bij zangbegeleiding en als je met andere instrumenten samenspeelt.
De meeste trekharmonica’s zijn tweekorig. Dat wil zeggen: Als je rechts een toets indrukt dan worden er twee tongen in trilling gebracht. Er zijn ook driekorige trekharmonica´s. Deze hebben een 3e tong die meestal een octaaf lager is gestemd. Ze zijn vaak apart in of uit te schakelen.
Zijn de bij elkaar horende tongen zo goed als hetzelfde gestemd (strak gestemd) dan klinkt de toon zuiver. Ze kunnen ook meer verschillen dan klinkt hij meer zwevend. Er is muziek die mooier klinkt met meer zweving. Weer andere liedjes komen beter tot hun recht met een strakker gestemde harmonica. Je ontwikkelt na verloop van tijd je eigen voorkeur hierin.
Met de linker hand spelen we de bassen en akkoorden die passen bij de muziek die we met de rechterhand spelen. Met deze hand spelen we de maat van het liedje. Rechts de melodie.
Een akkoordtoets zet 3 tongen in werking die samen het akkoord vormen. Als je heel zacht speelt kun je ze een voor een horen bijspringen.
Een tweerijer heeft aan de linker zijde totaal 8 toetsen zitten.
Tevens vind je links de luchtknop die met de duim wordt bediend.
Er zijn ook ‘twee-en-een-halfrijers’, ‘drierijers’ en zelfs ‘vierrijers’. Zo kan een drierijer G/C/F gestemd zijn. Hiermee kun je ook bij ons terecht. Houd er echter wel rekening mee dat de 5e toets dan beter niet gedraaid kan worden. Dit instrument is ook zwaarder. Hoe meer toeters en bellen des te zwaarder de trekzak. Begin hier niet mee als je geen andere instrumenten bespeelt.
Om bij onze club mee te kunnen spelen en lessen te krijgen heb je dus een C/F gestemde trekharmonica nodig. Deze zijn goed in de handel verkrijgbaar.
Wil je meteen een instrument aanschaffen dan kan dat uitstekend. De meeste trekharmonica’s zijn behoorlijk waardevast zodat je, als je een ander instrument wilt kopen deze goed kunt inruilen voor een ander instrument.
Voor degenen die pas een trekharmonica willen kopen als zeker is dat zij ermee door willen gaan is het verstandig een harmonica te huren. Je kunt bij Berend Kok in de Wilp www.accordeonspecialist.nl voor een nette prijs een trekharmonica huren. Schaf je deze of een andere harmonica daarna aan dan wordt de huurprijs verrekend.
Tot voor kort werd er lesgegeven met behulp van onze trekharmonicaboeken. Inmiddels heeft de digitale tijd ons ingehaald. Wij spelen daarop in door ons lesmateriaal vanaf het cursusjaar 2013 uitsluitend digitaal aan onze leden aan te bieden op onze website.